use the file or the thumbnail according to the license: CC BY-NC-SA 4.0 Attribution-NonCommercial-ShareAlike
Kunst als ideelle Produktion ökonomischer Verhältnisse. Zur handlungstheoretischen reformulierung eines marxistischen diktums
Stepina , Cl.
Η εργασία αυτή εξετάζει πως μπορεί να κατανοηθεί σήμερα η μαρξιστική ρήση ότι η τέχνη είναι ιδεατή παραγωγή οικονομικών σχέσεων. Η καλλιτεχνική δραστηριότητα νοείται εδώ ως πραξιακή έννοια που υπάγεται στον κατά Marx προσδιορισμό λειτουργίας της εργασίας, ο οποίος μπορεί να ερμηνευθεί με ποικίλους τρόπους: η εργασία παρουσιάζεται όχι μόνο ως οικονομική παραγωγή στο πεδίο της μέσω των εργαλείων εκφραζόμενης ορθολογικότητας, αλλά και ως αισθητικοπρακτική δραστηριότητα στο πεδίο της ορθολογικότητας που στοχεύει στη χειραφέτηση. Έτσι, η εργασία αποδεικνύεται διαλεκτική σχέση, κατά την οποία υλική και ιδεατή παραγωγή αλληλοπροσδιορίζονται, χωρίς η μία να είναι απλώς αντανάκλαση της άλλης. Στην επαναδιατύπωση της ρήσης του Marx, με προσφυγή στις αισθητικές θεωρίες των Theodor W. Adorno και Ernst Bloch, το προβάδισμα της εργασίας δεν εντοπίζεται στην παραγωγή μέσω των εργαλείων, όπως συμβαίνει κατά τον δογματικό μαρξισμό, αλλά συλλαμβάνεται ως ένα κανονιστικά σημαντικό μοντέλο κοινωνικοαισθητικής και τεχνικοαισθητικής παραγωγής. Οι δύο αυτοί τρόποι παραγωγής — απ' τη μια η κοινωνικοαισθητική παραγωγή ως πραξιακή έννοια που αποτελεί αυτοσκοπό, απ΄ την άλλη η τεχνικοαισθητική παραγωγή ως πραξιακή έννοια με ξένο πρός αυτήν σκοπό — απορροφώνται στη σύνθεσή τους ως κοινωνικοτεχνική δομή των σύγχρονων κοινωνιών. Μπορούν έτσι να νοηθούν ως κατηγορικοί συνδετικοί κρίκοι μιας σύγχρονης θεωρίας της τέχνης με κοινωνιοθεωρητικές αξιώσεις.
Academy of Athens
