Réflexions sommaires sur le déclin moral

Réflexions sommaires sur le déclin moral

This item is provided by the institution :
Academy of Athens   

Repository :
Research Centre for Greek Philosophy   

see the original item page
in the repository's web site and access all digital files of the item*
use
the file or the thumbnail according to the license:
CC BY-NC-SA 4.0

Attribution-NonCommercial-ShareAlike
CC_BY_NC_SA



Réflexions sommaires sur le déclin moral

Βλάχος, Γεώργιος

Για να εκτιμήσει κάνεις αν και κατά πόσο εκείνο που χαρακτηρίζει την εποχή μας είναι η ηθική κατάπτωση, θα πρέπει να έχει εμπρός στα μάτια του το κριτήριο της ηθικής αρετής, όπως το είχαν διαπλάσει οι προηγούμενοι αιώνες στις πολιτισμένες κοινωνίες της Δύσεως. Ο Roger Garaudy, σε πρόσφατο άρθρο του διαπιστώνει την κατάπτωση στο γεγονός της υποκαταστάσεως των «μέσων» στους σκοπούς, δηλαδή στην επικράτηση ενός τυφλού πραγματισμού. Τούτο όμως, παρατηρεί ο σ. αυτής της μελέτης, μας οδηγεί στις αρχές της καντιανής ηθικής, την οποία θεωρεί ως το απαύγασμα έξι αιώνων ουμανιστικής παιδείας, στο καλλιεργημένο ήδη από τον Χριστιανισμό έδαφος της Ευρώπης. Ο σ. συνοψίζει ακολούθως το ουσιαστικό περιεχόμενο αυτής της ηθικής, με έρεισμα την αναγωγή του προσώπου ως φορέα δικαιωμάτων αλλά και υποχρεώσεων σε αντικειμενικό κριτήριο της ηθικής τελειώσεως του ατόμου και της κοινωνίας ή, ακριβέστερα, του γένους των ανθρώπων ως ιδεατού συνόλου. Όμως, παρατηρεί, η θεμελιακή αυτή ενότητα του υποκειμένου κλονίζεται στην εποχή μας, ακριβώς λόγω του κατακερματισμού της προσωπικότητας ανάμεσα σε κατηγοριακά συμφέροντα και επιδιώξεις κάθε λογής. Συμφέροντα και επιδιώξεις που, υποταγμένες στους ρυθμούς της τεχνοκρατίας, παραμερίζουν τον άνθρωπο ως προσωπικότητα, χάριν του οποιουδήποτε αποτελέσματος. Ο άνθρωπος τείνει έτσι να αποβάλει την πνευματική του ουσία και να επιστρέψει σε μόνιμες καταστάσεις βαρβαρότητας. Όμως, από το άλλο μέρος, η ίδια η τεχνολογία, πολλαπλασιάζοντας τα δίκτυα επικοινωνίας δημιουργεί νέες δυνατότητες αναβιώσεως του ατόμου ως ηθικής προσωπικότητας, ιδιαίτερα σε περιοχές, όπως ο δυτικός κόσμος, όπου τα πλουραλιστικά στοιχεία της παραδόσεως διατηρούνται ακόμη ζωντανά. Η «ηθική κατάπτωση» μπορεί έτσι να θεωρηθεί, σ΄ αυτόν το χώρο, ως εκδήλωση μιας μεταβατικής περιόδου και μπορεί να καταπολεμηθεί τόσο με ευρύτερες θεσμικές αναθεωρήσεις (αποκέντρωση, θεσμοί άμεσης συμμετοχής, εκδημοκρατισμός των πολιτικών κομμάτων κ.λ.π.) όσο και με προγράμματα κοινωνικής διαπαιδαγωγήσεως με επίκεντρο την προσωπικότητα.

Επετηρίδα


1989-1990


Ηθική
Αρετή
Ηθική Κατάπτωση


Text

French
Greek




*Institutions are responsible for keeping their URLs functional (digital file, item page in repository site)