δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*
χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης : CC BY-NC-SA 4.0 Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή
Muses d΄Ionie, Muses de Sicilie (Sophiste, 242d 6-243 a 2)
Wersinger, Annie-Gabrielle
Στο χωρίο 242 d 6- 243 a 2 του Σοφιστή ο Πλάτων, αναλύει τη σχέση μεταξύ του ενός και των πολλών και την μεταξύ των αρμονία. Παίζοντας με την πολυσημία της λέξης «αρμονία» χρησιμοποιεί ένα μουσικό λεξιλόγιο με σκοπό ν΄ αντιτάξει τις αντιλήψεις τις σχετικές προς την έννοια της αρμονίας στο έργο του Ηράκλειτου και στο έργο του Εμπεδοκλή. Η διαφορά μεταξύ των θέσεων αυτών, διαμορφώνεται στην αντίληψή τους σχετικά προς τους μουσικούς τρόπους οι οποίοι σύμφωνα προς τους αρχαίους μουσικούς συγγραφείς ονομάζονται σνντονολυδιστί και λυδιστί. Ο πρώτος χρησιμοποιείται για τους πένθιμους ύμνους (θρήνους)· ο δεύτερος, για συμποσιακά άσματα. Επίσης, ο πρώτος τοποθετείται στο όριο της μουσικής, είναι διαπεραστικός και διάφωνος όπως οι κραυγές ανταλλάσσονται στο αμοιβαίο τραγούδι· ο δεύτερος είναι χρωματικός, κι επιζητεί μεταμελωδήσεις και μουσικές αποχρώσεις. Ένας διεξοδικός έλεγχος του μουσικού λεξιλογίου στο χωρίο του Σοφιστή, αποκαλύπτει ότι ο Ηράκλειτος και ο Εμπεδοκλής εμφανίζουν ένα κοινό σημείο: αμφότεροι απομακρύνονται από τη μετριοπαθή έννοια της αρμονίας ενώ τείνουν προς την υπερβολή και προσβλέπουν σε μία αρμονία εγγίζουσαν το όριο της αναρμονίας. Συνεπώς η κοινή θέση και των δύο στηρίζεται την εναλλαγή του ενός και των πολλών. Ενώ όμως, ο Ηράκλειτος προσβλέπει σε μια δυνητικήν εναλλαγή, όπου το ένα επαναλαμβάνεται, εκκοκίζεται και πολλαπλασιάζεται, ο Εμπεδοκλής κλίνει προς μια εναλλακτική γονιμότητα, όπου ένα και πολλά περιπλέκουν τις σχέσεις τους και τη δομή τους, όπως συμβαίνει στην παρακμιακή μουσική, που τόσο επικρίθηκε από τον Πλάτωνα. Ένας συσχετισμός των ρητορικών μέσων που χρησιμοποιήθηκαν από τους δυο προσωκρατικούς στο έργο τους, επιτρέπει να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής.
*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των φορέων περιεχομένου.
Ακαδημία Αθηνών
