Η ΠανΑγία Ροδιάς ή Ροϊδιάς ή Ρόδο το Αμάραντο, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου αποτελεί αξιολογότατο αρχιτεκτονικό και αγιογραφικό μνημείο της μεταβυζαντινής ζωγραφικής παράδοσης. Βρίσκεται στους πρόποδες του Μαυροβουνίου (υψ.329μ.), πάνω από την όχθη της λιμνοθάλασσας της Ροδιάς. Ιδρύθηκε το 1860 στη θέση παλιότερου βυζαντινού καθολικού, γνωστό στις γραπτές πηγές με την προσωνυμία "Ρόδον το Αμάραντον" από όπου έλαβε και την επωνυμία «Ροδιά», τόσο η νεώτερη εκκλησία, όσο και η λιμνοθάλασσα.
Χτισμένος στον τύπο της μονόχωρης, σταυρεπίστεγης, θολωτής βασιλικής με θολωτό νάρθηκα και έναν ψηλό, μικρής διαμέτρου τρούλο, αποτελεί μοναδικό παράδειγμα ηπειρώτικης εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής.
Ο ζωγραφικός διάκοσμος καταλαμβάνει όλες τις εσωτερικές επιφάνειες και διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση. Επιγραφή αποδίδει την τοιχογράφηση σε Σαμαρινιούς ζωγράφους και την χρονολογεί στο 1884. Χαρακτηριστικά της είναι τα έντονα χρώματα και τα ραδινά πρόσωπα με τις μειλίχιες εκφράσεις.
Όχι μακριά απ' το ναό, στα ριζά της βραχώδους πλαγιάς, βρίσκεται σπήλαιο όπου, σύμφωνα με τον χρονογράφος της Ηπείρου, Αραβαντινό, ασκήτεψε ο Άγιος Βλάσιος της Σεβαστείας.
(EL)
PanAghia Rodias or Roidias or Rodon to Amaranto (everlasting rose in Greek), dedicated to the Dormition of the Mother of God, is a remarkable architectural and hagiographic monument of the post-Byzantine painting tradition. It is located at the foot of Mavrovounio (alt. 329 m.), above the shore of the Rodia lagoon. It was founded in 1860 on the site of an older Byzantine katholikon, known in written sources by the nickname ""Rodon the Amaranto,"" from where both the newer church and the lagoon received the name ""Rodia"".
It was built in the style of a single-aisled, cross-roofed, vaulted basilica with a vaulted narthex and a tall, small-diameter dome, a unique example of the ecclesiastical architecture of Epirus.
The painted decoration occupies all the interior surfaces and is in excellent condition. An inscription attributes the frescoes to Samarinian painters and dates it to 1884. Bright colors and radiant faces with suave expressions characterize the temple's iconography.
Not far from the temple, at the foothills of the rocky slope, there is a cave where, according to Aravantinos, chronographer of Epirus, Saint Vlasios of Sevastia was an anchorite.
(EN)
Δήμος Αρταίων
