Ο Εμμανουήλ Ζέπος (1905-1995) γεννήθηκε στον Πύργο της Ανατολικής Ρωμυλίας. Σπούδασε ζωγραφική στη Σχολή Καλών Τεχνών (απόφοιτος του 1926) με δασκάλους τους Νικόλαο Λύτρα, Σπύρο Βικάτο και Γεώργιο Ιακωβίδη, αλλά επέστρεψε στη Σχολή και παρακολούθησε το εργαστήριο του Κωνσταντίνου Παρθένη, έως το 1932. Η μαθητεία κοντά στον Παρθένη υπήρξε καθοριστική για τον νεαρό καλλιτέχνη, και η επίδραση του δασκάλου γίνεται φανερή σε έργα της δεκαετίας του 1930 και του 1940, κοντά σε άλλες αναφορές. Ο συγκεκριμένος πίνακας θα πρέπει να ταυτιστεί με τον πίνακα Ευαγγελισμός που είχε εκθέσει ο ζωγράφος στην πρώτη του ατομική έκθεση στο «Σίτυ Παλλάς», επί της οδού Σταδίου τον Μάιο του 1933. Ως εκ τούτου, αποκτά ιδιαίτερη σημασία μέσα στο σώμα των έργων του Ζέπου, τόσο λόγω της παλαιότητάς του όσο και γιατί αποκαλύπτει το εύρος των πρώιμων αναφορών του. Εικονίζεται μια νέα γυναίκα (η Μαρία) που φορά πράσινο χιτώνα. Έχει τα χέρια σταυρωμένα στην κοιλιά της και σκύβει το κεφάλι, σαν να αποδέχεται το χρέος να φέρει στον κόσμο τον Χριστό, τον Γιο του Θεού. Μπροστά της δεν στέκει ο άγγελος Κυρίου αλλά ένας κρίνος, ένα φυτό με πλήθος ανθών . το βάθος καταλαμβάνει ένας σκοτεινός, καφέ όγκος – ίσως κάποιο βουνό. Όμως, πάνω αριστερά, στο άνοιγμα προς τον ουρανό, μια χορεία αγγέλων, μικρά παιδικά κεφαλάκια με φτερά όπως τα απέδιδε η δυτικοευρωπαϊκή τέχνη της ώριμης Αναγέννησης και, κυρίως, του Μπαρόκ, υπάρχουν εκεί για να συνδέσουν την ουράνια σφαίρα με τον γήινο χώρο. Η Παναγία είναι η μόνη μορφή της παράστασης που αποδίδεται με ιδιαίτερη προσοχή. Λεπτεπίλεπτη, με επιμηκυμένα άκρα, θυμίζει ταυτόχρονα τις εξαϋλωμένες μορφές του Παρθένη αλλά και του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, ενώ ο βαρύς χρωματισμός παραπέμπει στους μανιεριστικούς πίνακες του τελευταίου. Άλλωστε, σε εκείνη την έκθεση του 1933 ο Ζέπος είχε επίσης εκθέσει τρία αντίγραφα πινάκων του Γκρέκο, επιβεβαιώνοντας τη μελέτη του έργου του αλλά και τη σημασία του για την πρώιμη παραγωγή του.
(EL)