δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε το ψηφιακό αρχείο του τεκμηρίου*
Πρόκειται για ένα πανάρχαιο έγχορδο μουσικό όργανο (εφεύρημα του Ερμή) που ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές και διαδεδομένο από τους μινωικούς κιόλας χρόνους. Ήταν ένα μέσο εκπαίδευσης των νέων και συνδεόταν στενά με τη λατρεία του Απόλλωνα. Αποτελούσε μαζί με τον αυλό τα εθνικά (και “ανταγωνιστικά” πολλές φορές) μουσικά όργανα των Ελλήνων. Στην πλέον πρώιμη μορφή της (“χέλυς”) αποτελούνταν από το αντηχείο (ένα κοίλο όστρακο χελώνας με μια τεντωμένη παλλόμενη μεμβράνη από δέρμα βοδιού ή κατσικιού στο ανοικτό επίπεδο κομμένο μέρος του), τους δύο “πήχεις” (από κέρατα κατσίκας ή δύο όμοιους ελαφρά καμπύλους ξύλινους βραχίονες) και το “ζυγό” (ένα κυλινδρικό ξύλο, συνδεμένο εγκάρσια με τους βραχίονες). Οι ισομήκεις χορδές της (3 έως 12) κατασκευάζονταν αρχικά από καννάβι ή λινάρι και αργότερα από στριμμένα έντερα ή τένοντες ζώων (π.χ. προβάτου). Οι χορδές προσδένονταν στο χορδοτόνιο, περνούσαν από τον καβαλάρη (“μαγάδιον”) και τεντώνονταν επί του ζυγού. Η ρύθμιση του τεζαρίσματος (χορδίσματος) επιτυγχανόταν αρχικά με τη βοήθεια δερμάτινων κορδονιών, ελεύθερων ή σταθερών ξύλινων πείρων αργότερα, αλλά και ξύλινων κλειδιών (“κολλάβων”). Ο εκτελεστής κρατούσε τη λύρα στο αριστερό μέρος του σώματός του (συχνά με τη βοήθεια ιμάντα) και με τα δάχτυλα του αριστερού πίεζε ή τραβούσε τις χορδές ενώ με το δεξί χέρι τις έπληττε με τη βοήθεια του “πλήκτρου”. Το προσδεμένο με ταινία πλήκτρο αποτελούνταν από μια μεγάλη καμπύλη λαβή και μια βραχεία αιχμηρή λεπίδα συνήθως από φίλντισι, κέρατο ή κόκκαλο.
(EL)
It was an ancient stringed instrument (invented by Hermes) which was already popular and widespread in Mycenaean times. Closely associated with the worship of Apollo and a means of education for young persons, it constituted, along with the “aulos” (clarinet), the national (and often “competitive”) musical instrument of the Greeks. In its earliest form (“chelys”), it consisted of the soundbox (with a palpitating membrane from the skin of an ox or kid stretched over the open side of a concave tortoise shell), the two arms (made of goat horns or two similar curved wooden rods) and the crossbar (a cylindrical piece of wood connected across to the arms). The, equal in length, strings (from 3 to 12) were primarily made of hemp or flax and later of twisted animal (e.g. sheep) gut or sinew. The strings were secured to the brace (tailpiece), passed over the bridge (“magadion”) and tightened on the crossbar. The adjustment of tension (tuning) was initially achieved with the help of a thong, later with a free or fixed slip of wood, but also wooden tuning pegs (“kollavoi”). The player held the instrument against the left side of his body (often with the help of a sling). The left-hand fingers pressed or plucked the strings while the right hand struck the strings with a “plectrum”. The “plectrum”, which was attached by a cord, consisted of a curved handle and a pointed blade of ivory, horn or bone.
(EN)
Εφεύρεση
(EL)
Invention
(EN)
Τρισδιάστατα Αντικείμενα και Έργα Τέχνης ▶ Εργαλεία και εξοπλισμός Μηχάνημα
(EL)
Τρισδιάστατα Αντικείμενα και Έργα Τέχνης Μοντέλο
(EL)
Ελλαδικός χώρος
(EL)
Greek world
(EN)
Ευρώπη ΕλλάδαΚράτος/χώρα Greece | Ελλάς | Hellenic Republic
*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των φορέων περιεχομένου.