Η έκφραση «οι καιροί περνούν» καθορίζει αποτελεσματικά μιαν εποχή με ιδιόμορφην απόχρωση, αν και ασταθή κι επιδεκτική μιας βίαιης μεταβολής, μιας παρέκκλισης, τάξεως όχι χρονικής, αλλά καιρικής· με άλλους λόγους, μιας ανατροπής, μιας κρίσεως που απαιτεί επειγόντως την απλή και καθαρή προσαρμογή του ανθρώπου στα γεγονότα όσα τον έχουν διχάσει, εάν ο ίδιος επιθυμεί να μην απομακρυνθή και ν΄ αποκλείσει απ΄ αυτά τον εαυτόν του (μ΄ αποτέλεσμα ν΄ άλλοτριωθή η πορεία της ιστορίας, κλονιζόμενη από άλλες συνειδήσεις και όχι από την δικήν του). Αντίθετα, αν επιθυμεί να στραφή εκ νέου προς την ιστορία, αποκαθιστώντας την πορεία της, είναι υποχρεωμένος να υπακούσει, να συμμορφωθεί προσωρινά σ΄ αυτήν: historiae iter non nisi parendo tractiatur.
Academy of Athens
