La raison du temps

This item is provided by the institution :
Academy of Athens   

Repository :
Research Centre for Greek Philosophy   

see the original item page
in the repository's web site and access all digital files of the item*
use
the file or the thumbnail according to the license:
CC BY-NC-SA 4.0

Attribution-NonCommercial-ShareAlike
CC_BY_NC_SA



La raison du temps

Angles, P.

Η δυτική φιλοσοφική παράδοση του χρόνου εμφανίζεται με τον Πλάτωνα και συνεχίζεται με σύγχρονους φιλοσόφους, Kierkegaard, Heidegger, Bergson, Bachelard, J. Guitton, μέσα από μια προσπάθεια εξήγησης και εμβάθυνσης των αντιπάλων και ανταγωνιστικών σχέσεων των δύο αδελφών, Χρόνου και Καιρού. Ο χρόνος στη δυτική φιλοσοφία εμφανίζεται μέσα σε μια διττή διαδικασία: το είναι εμφανίζεται ως το ουσιώδες, το εκτός χρόνου· ο χρόνος συνδέεται με το κατά συμβεβηκός· διαχωρίζεται από την αιωνιότητα και περιορίζεται στο εφήμερο, στο ανώδυνο στο μη υπαρξιακό, εφ΄ όσον η αιωνιότης, ως άρνηση του γίγνεσθαι νοείται ως το καθ΄ αυτό στοιχείο του είναι και κατά συνέπεια του ανθρώπου - ο άνθρωπος είναι σε θέση να φθάσει σε ένα επίπεδο γνώσης που να απελευθερώνει από αυταπάτες συνδεδεμένες με αισθητά φαινόμενα. Έτσι έγινε προσπάθεια για την ερμηνεία της στιγμής ή καλύτερα της «τελειωμένης πράξης μέσα στη στιγμή». Κάθε τι που βιώνεται, ξαναβρίσκεται σε κάθε χρονική στιγμή, που η αποθέωσή της συναντιέται στην τέχνη. Η άλλη πορεία είναι κατά τον J. Guitton η πορεία εξάπλωσης. Ο χρόνος είναι πρόβλημα που προσπάθησαν να το συμπιέσουν μέσα σε άλλα επίπεδα, πολιτικά, βιολογικά (όπως π.χ. οι Nietzische, Hegel, Marx κ.ά.). Η επιστήμη πιστεύοντας ότι είναι σε θέση να μετρήσει την κίνηση, δεν κάνει άλλο από το να διαιρεί τα χρονικά διαστήματα, κάτι ανάλογο με την κινηματογραφική προβολή στατικών εικόνων (Bergson). ΄Έτσι, ενώ η κάθε εικόνα στερείται δικής της κινήσεως, το μηχάνημα της προβολής θα προσδώσει στην κάθε μια απ΄ αυτές μια κοινή κίνηση, αρπάζοντας από τη συνεχή κίνηση μια διαδοχή στιγμών. Κι ενώ ο χρόνος διαχωρίζει τις διάφορες κοσμικές καταστάσεις, εμποδίζει να δοθούν όλες μαζί και βρίσκεται έξω από τον άνθρωπο, ο καιρός προσκαλεί την ύπαρξη να αρπάξει την τύχη (chance) που ανοίγει το δρόμο για το μέλλον. Εμφανίζονται δύο ζεύγη χωρο-καιρικών κατηγοριών: όχι-ακόμη-εδώ και πλέον-πουθενά. Από καιρική άποψη, γράφει ο Ε. Μουτσόπουλος «η σχέση προτερόχρονου καί υστερόχρονου είναι σε ορισμένη κατεύθυνση. Εφ΄ όσον χαθεί η μοναδική εύκαιρία να βιωθεί έντονα ένα συγκεκριμένο γεγονός που συμβαίνει μέσα στο χώρο, δεν μπορούμε πια να ξαναέλθουμε πίσω». «Ο χώρος είναι τραγικός, διότι στο τέλος μιας μακράς σειράς συμβάντων, εκμηδενίζεται είτε από φθορά είτε από άρνηση. Αλλ΄ ο εκμηδενισμένος χώρος επιβιώνει στη συνείδηση χάρη στην εγκατάσταση ενός συνδέσμου συνεχείας μεταξύ του όντος και του κόσμου».

Επετηρίδα


1991-1992


Λόγος
Συστηματική Φιλοσοφία
Χρόνος


Text

French
Greek




*Institutions are responsible for keeping their URLs functional (digital file, item page in repository site)