δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε το ψηφιακό αρχείο του τεκμηρίου*
χρησιμοποιήστε το ψηφιακό αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης : Public Domain CC0
Ελεύθερο από Περιορισμούς Πνευματικής Ιδιοκτησίας
Ο ζωγράφος και χαράκτης Μάρκος Ζαβιτζιάνος (1884-1923) συνδέθηκε στενά με τον συγγραφέα Κωνσταντίνο Θεοτόκη όταν επέστρεψε στην Κέρκυρα το 1911, ολοκληρώνοντας τις σπουδές του στην Ευρώπη. Ίδρυσαν μαζί τον Σοσιαλιστικό Όμιλο και το 1914 μετείχαν στην καλλιτεχνική και λογοτεχνική Συντροφιά των εννιά μαζί με τους Ειρήνη Δεντρινού, Κωνσταντίνο Παρθένη, Αντώνη Μουσούρη κ.ά. Από το 1911 έως και την εγκατάστασή του στην Αθήνα, το 1917, ο Ζαβιτζιάνος, που είχε γεννηθεί στην Κωνσταντινούπολη και σπούδασε ζωγραφική και χαρακτική στο Μόναχο και το Παρίσι, ασχολήθηκε με τη δημιουργία χαρακτικών προοριζόμενων για την εικονογράφηση έργων του Θεοτόκη. Τα χαρακτικά του για τη νουβέλα Η τιμή και το χρήμα περιλαμβάνονταν στην έκδοση που έγινε από το χρωμοτυπολιθογραφείο των αδελφών Ασπιώτη στην Κέρκυρα το 1914. Το συγκεκριμένο χαρακτικό, με τίτλο Απελπισμένοι (γνωστό και ως Φτώχεια) εικονίζει μια οικογένεια και δημοσιεύτηκε στο βιβλίο συνοδευόμενο με τη φράση: «Και ξαναγοράζεις, του ‘πε πικρά, και την αγάπη;» Η παράσταση δομείται με μια σχετικά μια απλή σύνθεση: οι μορφές δημιουργούν έναν ιδιότυπο κύκλο με επίκεντρο τον άντρα που ετοιμάζεται να φύγει και τη γυναίκα, γύρω από την οποία στέκονται τρία παιδιά διαφόρων ηλικιών. Η συναισθηματική φόρτιση της σκηνής ενισχύεται από τους αλληλοσυνδεόμενους άξονες των βλεμμάτων: του άντρα που κοιτάζει τη γυναίκα, των μικρότερων παιδιών που κοιτάζουν τον πατέρα που φεύγει, αλλά και το χαμηλωμένο κεφάλι της μάνας. Ανάλογη στάση υιοθετεί, δίπλα και πίσω της, η μεγαλύτερη κόρη. Ο χαράκτης υιοθετεί απλό ρεαλιστικό σχέδιο. Οι μορφές αποδίδονται χωρίς πολλές λεπτομέρειες, με λίγες γραμμές. Ωστόσο, το σύνολο αποκτά ένταση χάρη στη χρήση του φωτός και της σκιάς, την παρουσία τόνων του γκρίζου, τονικές διαβαθμίσεις που επιτυγχάνονται με την τεχνική της οξυγραφίας.
(EL)
*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των φορέων περιεχομένου.