Ο αυτοδίδακτος ζωγράφος Τάκης Μάρθας (1905-1965), απόφοιτος της Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ και καθηγητής Ελευθέρου Σχεδίου στην ίδια Σχολή από το 1960, στράφηκε σταδιακά προς την αφαίρεση μετά το 1950 και μετά από μια μακρά εξπρεσιονιστική περίοδο, ιδίως στα χρόνια της Κατοχής. Η δεύτερη ατομική του έκθεση, στον Ζυγό το 1958, σηματοδότησε την οριστική υιοθέτηση από πλευράς του της αφηρημένης τέχνης. Ο πίνακας Αρχαϊκό είχε, πιθανότατα, εκτεθεί στην εν λόγω έκθεση. Το έργο κινείται μέσα στο πλαίσιο του αφηρημένου εξπρεσιονισμού. Ο καλλιτέχνης δεν ενδιαφέρεται να απεικονίσει κάποιο στοιχείο του ορατού κόσμου. Χρησιμοποιώντας σαν μέσα έκφρασης το χρώμα (ως αυτόνομη ύλη), την πινελιά (ως δηλωτική της βούλησης του καλλιτέχνη) και την επιφάνεια (ως πεδίο δράσης), δημιουργεί ένα οπτικό συμβάν με μέσα τα ίδια τα υλικά της ζωγραφικής: την επιφάνεια και τη χρωστική ύλη. Ο Μάρθας, συγκεκριμένα, εκμεταλλεύεται την ιδιαίτερη υφή του ανάγλυφου χαρτονιού συσκευασίας (με τις χαρακτηριστικές αυλακώσεις του), και οργανώνει τον ζωγραφικό χώρο βασισμένος στα τυχαία σχήματα που δημιουργεί το λευκό χρώμα όπως στάζει πάνω στην επιφάνεια. Ενδιαφέρουσα είναι και η επιλογή του τίτλου του πίνακα, Αρχαϊκό. Σε μια περίοδο που γλύπτες όπως ο Ζογγολόπουλος και ο Λουκόπουλος έδιναν στα αφηρημένα έργα τους τίτλους όπως Μυκήνες, Τίρυνθα και Κυκλώπειο, σε μια εποχή που ο Κοντόπουλος εμπνεόταν από τις Φαιδριάδες πέτρες, και ο Μάρθας στρεφόταν στην αρχαιότητα. Ανακαλώντας αρετές και όχι μορφές της αρχαιότητας, οι καλλιτέχνες της αφαίρεσης αναζητούσαν από την παράδοση δομικά και πνευματικά στοιχεία αντί να μιμούνται τις μορφές της.
(EL)
.png){kind=logo}
1 JPEG
