δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε το ψηφιακό αρχείο του τεκμηρίου*
χρησιμοποιήστε το ψηφιακό αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης : Public Domain CC0
Ελεύθερο από Περιορισμούς Πνευματικής Ιδιοκτησίας
Το 1956 ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας (1906-1994) φιλοτέχνησε μία χαλκογραφία τυπωμένη σε περιορισμένα αντίτυπα για την έκδοση της Αντιγόνης που τυπώθηκε από τον εκδοτικό οίκο Ίκαρος σε μετάφραση του Γεωργίου Σ. Σπυριδάκη, που το 1952 είχε εκλεγεί υφηγητής στην έδρα Δημοσίου και Ιδιωτικού βίου και του Πολιτισμού των Βυζαντινών στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αρκετά χρόνια αργότερα, ο ζωγράφος χρησιμοποίησε ένα προσχέδιο της χαλκογραφίας για το εξώφυλλο του βιβλίου του Γιάννη Φλέσσα, Σημερινές απόψεις (εκδ. Γ. Β. Βασδέκης, Αθήνα 1980), δείγμα της εκτίμησης που έτρεφε για τη συγκεκριμένη σύνθεση. Η χαλκογραφία παρουσιάζει μεγάλες ομοιότητες με την εικονογράφηση του Γκίκα για την Οδύσσεια του Νίκου Καζαντζάκη (εκδ. Simon and Schuster, Νέα Υόρκη 1958), ενώ φαίνεται να χρησιμοποιεί το μοτίβο των αντικριστών προσώπων στα τραπουλόχαρτα. Μέσα σε έναν τετράγωνο εγγράφονται μια σειρά από πρόσωπα σε προφίλ, παραπέμποντας στην αρχαία αγγειογραφία αλλά και τη μεσαιωνική χαρακτική. Στο κέντρο η Αντιγόνη αποδίδεται τέσσερις φορές, καθώς κοιτάζει τις τέσσερις μορφές απέναντί της, εκφράζοντας κάθε φορά διαφορετικά συναισθήματα: τον Κρέοντα (αριστερά), τον Τειρεσία (δεξιά), τον αρραβωνιαστικό της Άιμονα (πάνω) και τον νεκρό αδελφό της Πολυνείκη (κάτω). Με αυτό το ιδιοφυές εύρημα, ο Γκίκας εικονογραφεί την υπόθεση της Αντιγόνης μέσα από τις σχέσεις της γυναίκας Αντιγόνης με τους άνδρες του περίγυρού της. Το απλό, εξπρεσιονιστικό σχέδιο αναδεικνύει ακόμα περισσότερο τη συνθετική πρωτοτυπία που προκαλεί ταυτόχρονα την απορία και το ενδιαφέρον του θεατή να ξεκλειδώσει την καλειδοσκοπική εικόνα.
(EL)
*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των φορέων περιεχομένου.