Στις συνομιλίες του με τον Χρίστο Αλεξίου, που έγιναν το 1981 και δημοσιεύτηκαν από το Μουσείο Μπενάκη το 2012, ο ζωγράφος Βάλιας Σεμερτζίδης (1911-1983) ανέφερε πως ήταν παρών σε όλες τις μεγάλες λαϊκές διαδηλώσεις που έγιναν την περίοδο 1941-1944,ιδίως εκείνες του Δεκέμβρη του 1944, με τα αιματηρά γεγονότα να οδηγούν στα Δεκεμβριανά. Μέσα στα επόμενα χρόνια, τον θέμα τον απασχόλησε ιδιαίτερα, πιθανόν στην προσπάθεια για την εκτέλεση μιας μνημειακής σύνθεσης, ανάλογης των εικόνων που είχε συλλάβει κατά τη διάρκεια της παραμονής του στα βουνά της Ευρυτανίας. Δούλεψε τη διαδήλωσε με πολλές τεχνικές, κυρίως όμως μέσα από χαρακτικά. Η συγκεκριμένη οξυγραφία, μία από τις μεγαλύτερες εκδοχές του θέματος που σώζεται, ακολουθεί το σχήμα που είχε διαμορφώσει ο Σεμερτζίδης μέσα από την ενδελεχή επεξεργασία της σκηνής: με το πλήθος να δημιουργεί μια μεγάλη, ενιαία μάζα, που κινείται ορμητικά προς τα εμπρός. Άντρες και γυναίκες κρατούν πικέτες με τα συνθήματα του Δεκέμβρη: «Να φύγουν οι Άγγλοι», «Όχι άλλη Κατοχή», «Λεύτερη, ανεξάρτητη, λαοκρατούμενη Ελλάδα». Κάποιοι κρατούν χωνιά. Ο άντρας στην κορυφή της διαδήλωσης λειτουργεί σαν αιχμή εισβάλλοντας στο σκοτάδι που απλώνεται μπροστά του, ενώ ο ανταριασμένος ουρανός, που αποδίδεται με νευρικές, κυματιστές γραμμές, ακολουθεί την κίνηση των διαδηλωτών και, ταυτόχρονα, μοιάζει σαν να τους σπρώχνει: η ρεαλιστική εικόνα αποκτά με αυτόν τον τρόπο, συμβολικά χαρακτηριστικά. Το σχέδιο του Σεμερτζίδη είναι σκληρό, εξπρεσιονιστικό. Τα πρόσωπα είναι γκροτέσκα, οι κινήσεις τους ξύλινες, σπασμωδικές, εντείνονται από την ταραγμένη γραφή που επιλέγει ο καλλιτέχνης: αλλού φαρδιά πλασίματα με το πινέλο και αλλού μικρά ξυσίματα με τη βελόνα. Η εικαστική του γλώσσα κατάγεται απευθείας από τον γερμανικό εξπρεσιονισμό και την εργασία δημιουργών όπως η Καίτε Κόλβιτς, την ίδια στιγμή όμως συνοψίζει τις έως τότε προσωπικές κατακτήσεις του καλλιτέχνη από την περίοδο της Κατοχής και την πολύμηνη παραμονή του στο βουνό, με τη διαμόρφωση εικαστικής έκφρασης που εστιάζει στο ηρωικό, στο επικό, στο αγωνιστικό με πρωταγωνιστικό όμως τον απλό λαϊκό άνθρωπο.
(EL)
.png){kind=logo}
1 JPEG
