Στο συγκεκριμένο έγχρωμο χαρακτικό, φιλοτεχνημένο αρχικά σε τσίγκο και αργότερα τυπωμένο σε πολλαπλά αντίτυπα, εικονίζονται δύο θερίστρες, δύο αγρότισσες με τη χαρακτηριστική τους ενδυμασία που με τα δρεπάνια τους κόβουν τα ωριμασμένα στάχυα. Πίσω τους διακρίνονται τα δεμάτια με τον καρπό και στο βάθος η υπόλοιπη σοδειά, που περιμένει να θεριστεί. Παρά τον ρεαλισμό του θέματος, η προσέγγιση του ζωγράφου ακολουθεί έναν μάλλον εξπρεσιονιστικό δρόμο: οι μορφές αποδίδονται σχηματικά, με απλά σχήματα και δουλεμένες με αδρές γραμμές που συλλαμβάνουν την αντίθεση φωτός-σκιάς. Δεν δίνεται έμφαση στις λεπτομέρειες – μόνο στα βασικά σχήματα. Σε αυτή την αντίληψη συμβάλλει και η χρήση πλακάτων, καθαρών χρωμάτων – φωτεινών καθώς η σκηνή λαμβάνει χώρα κάτω από τον καλοκαιρινό ήλιο. Εντέλει, οι γυναίκες δεν αποδίδονται ως πρόσωπα αλλά ως σύμβολα της αγροτιάς και ταυτόχρονα της εργασίας, χωρίς όμως ο ζωγράφος να ξεπέφτει στη φτηνή ρητορεία. Ο Βάλιας Σεμερτζίδης (1911-1983) το καλοκαίρι του 1944 έζησε από κοντά την περίφημη «μάχη της σοδειάς», δηλαδή την προσπάθεια του ΕΛΑΣ σε συνεργασία με τον αγροτικό κόσμο της Θεσσαλίας να προστατευτεί η σοδειά του σιταριού από τα στρατεύματα Κατοχής. Σε ορισμένες περιοχές τα χωράφια θερίστηκαν νύχτα, σε άλλες έφιπποι αντάρτες προστάτευαν τους αγρότες, ενώ όπου υπήρχε ανάγκη δούλευαν μαζί στον θερισμό. Ο ζωγράφος φιλοτέχνησε αρκετά σχέδια το 1944 και το θέμα του θερισμού επέστρεφε έκτοτε στις συνθέσεις του. Σε σκηνές, όμως, όπως το συγκεκριμένο χαρακτικό, δεν είναι σαφές εάν εικονογραφούνται τα συμβάντα του 1944 ή αν ο καλλιτέχνης εμπνέεται γενικότερα από τον αγροτικό μόχθο. Άλλωστε, ο θερισμός αποτελούσε διαχρονικά ένα από τα δημοφιλή θέματα στην ιστορία της τέχνης, ενώ απασχόλησε ιδιαίτερα τους πολιτικοποιημένους Έλληνες ζωγράφους του Μεσοπολέμου και των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων.
(EL)
.png){kind=logo}
1 JPEG
