Η Χρύσα μεταβαίνει το 1954 στο Σαν Φρανσίσκο, σπουδάζει για σύντομο διάστημα στο California School of Fine Arts για να καταλήξει στη Νέα Υόρκη. Εκεί γοητεύεται από τα σύμβολα και νοιώθει έλξη για ό,τι σχετίζεται με την επικοινωνία, τη γλώσσα και τη γραφή: από τα απλά γράμματα σε εφημερίδες, από τα ονόματα σε εισόδους κτηρίων, από τις μεταλλικές πινακίδες σε εξωτερικούς χώρους και αργότερα από τις διαφημιστικές πινακίδες με νέον.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 ξεκινά τις συνθέσεις της με γράμματα, απομονώνοντας μια λέξη από ένα σύνολο λέξεων, έπειτα ένα γράμμα ή ένα σύνολο γραμμάτων μετατρέποντάς τα σε θέματα-πλαστικά σχήματα, χρησιμοποιώντας μόνο γράμματα του λατινικού αλφαβήτου. Αρχίζει να δουλεύει τα πρώτα «κουτιά με νέον», να δίνει συνθέσεις με λεπτούς σωλήνες νέον και να «αναλύει» γράμματα. Το 1967 δημιουργεί ένα ελεύθερο γλυπτό με τους σωλήνες του νέον να ακτινοβολούν black light με δυνατούς μπλε σωλήνες φωσφορισμού, τη Σπουδή για τις Πύλες αρ.14, το οποίο είναι γνωστό και με τον τίτλο Κλυταιμνήστρα. Στη σύνθεση αυτή η Χρύσα αξιοποιεί το σχήμα του διπλού S, το οποίο αντιπαρατίθεται και επαναλαμβάνεται διαγώνια ως ηχώ στον χώρο οκτώ φορές. Στις μελέτες που πραγματοποιεί φαίνεται αυτή της η προσπάθεια να «εκμεταλλευτεί» στην τελική σύνθεση τα πλεονεκτήματα και τις καμπύλες του συγκεκριμένου γράμματος. Ταυτόχρονα, όμως, γίνεται αντιληπτό πως αυτές οι φόρμες που επιλέγει η Χρύσα, με τις καμπύλες και τις αιχμηρές απολήξεις τους, μορφοποιούν συμβολικά όχι μόνο το θηλυκό σώμα, αλλά και εκφάνσεις της γυναικείας φύσης αναφορικά με την ταυτότητα, τη σεξουαλικότητα, τις σχέσεις της γυναίκας με τον άντρα, τις συμπεριφορές και τον ψυχισμό της. Από αυτήν τη σκοπιά άλλωστε προκύπτει και η δεύτερη ονομασία του έργου, καθώς η Χρύσα επιθυμεί να εικονοποιήσει με αφηρημένο τρόπο τον θρήνο της μυθικής βασίλισσας, το κυρτωμένο και συντετριμμένο από τον σπαραγμό σώμα της, την ώρα που η κόρη της Ιφιγένεια θυσιάζεται.
(EL)
Chryssa (Vardea-Mavromichali) was born in Athens in 1933. She studied in Paris (Académie de la Grande Chaumière, 1953-54) and in San Francisco (California School of Fine Arts, 1954-55). In 1955 he moved permanently to New York. The source of her inspiration are images and phenomena of contemporary metropolitan life, while signs and symbols that dominate the written word of mass communication, in printed matter and signs stand out. Already from her early works (e.g. Cycladic Books, 1957-1962), the purely visual treatment of linguistic symbols stands out, while in the 1960s she developed the best-known feature of her work, the use of neon tubes in various shapes and colours, making clear reference to the glow of advertising signs (e.g. In the early 1990s, she worked for a time in Greece, using as her studio the hall of an old cinema. From 2007 she lived permanently in Athens until her death in 2013.
(EN)
1 JPEG