Καλλιτέχνες της Όπερας

Φωνές που συγκίνησαν τον κόσμο
29-04-2025 | Έλενα Λαγούδη Ι ΕΚΤ

Η φωνή, το αρχαιότερο μουσικό όργανο, αποκτά μοναδική έκφραση μέσα από την τέχνη της όπερας. Στην Ελλάδα, μια χώρα όπου ο λόγος και η μουσική συναντώνται από την αρχαιότητα, η λυρική τέχνη βρήκε εξαίρετους ερμηνευτές που σημάδεψαν τις σκηνές της Ευρώπης και του κόσμου.

Η παρούσα εικονική έκθεση είναι ένα αφιέρωμα στους Έλληνες τραγουδιστές της λυρικής σκηνής — στις φωνές εκείνες που γοήτευσαν, συγκίνησαν και καθήλωσαν, από τις μεγάλες αίθουσες της Μετροπόλιταν Όπερας και της Σκάλα του Μιλάνου, μέχρι τις σκηνές της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και των θερινών φεστιβάλ της Μεσογείου.

Μέσα από φωτογραφικά τεκμήρια, προγράμματα παραστάσεων, φωτογραφίες, αποκόμματα εφημερίδων, χειρόγραφα, αναδεικνύεται η πορεία, το ύφος, οι καλλιτεχνικές συνεργασίες και η παρακαταθήκη σπουδαίων Ελλήνων λυρικών, όπως της Μαρία Κάλλας, του Νίκου Ζαχαρίου, του Κώστα Πασχάλη, και τόσων άλλων που διέπρεψαν με πάθος, τεχνική και ερμηνευτικό μεγαλείο.

Η ιστορία της Όπερας στην Ελλάδα

Χρονογραμμή: Από την Οπερέτα στην Όπερα στην Ελλάδα

1840 Ανοίγει τις πόρτες του το Θέατρο Αθηνών με την όπερα Λουτσία ντι Λαμμερμούρ [Lucia di Lammermoor] του Γκαετάνο Ντονιτσέττι [Gaetano Donizetti], μετά από ενέργειες του βασιλικού ζεύγους.

1871 Η πρώτη οπερέτα στην Αθήνα: Παρουσιάζεται η Παρισινή Ζωή του Ζακ Όφενμπαχ από γαλλικό θίασο, πυροδοτώντας ενδιαφέρον αλλά και επικρίσεις.

1886 Η πρώτη ελληνική οπερέτα: Ο Παύλος Καρρέρ συνθέτει το έργο Ο Κόντε-Σπουργίτης, το οποίο παραμένει αδημοσίευτο.

Αρχές 20ού αιώνα Άνθιση της ελληνικής οπερέτας: Ο Θεόφραστος Σακελλαρίδης γίνεται ο πλέον δημοφιλής συνθέτης του είδους με έργα όπως Ο Βαφτιστικός, που συνδυάζουν χιούμορ, ρομαντισμό και κοινωνική παρατήρηση. Η οπερέτα συνυπάρχει με την επιθεώρηση και το ελαφρό τραγούδι.

1939 Ίδρυση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ) ως τμήμα του Εθνικού Θεάτρου. Στόχος: η συστηματική παραγωγή όπερας και λυρικού ρεπερτορίου. Η μετάβαση από την οπερέτα στην "υψηλή" όπερα αρχίζει θεσμικά.

1950–1960 Η διεθνοποίηση της ελληνικής φωνής: Η Μαρία Κάλλας εκτοξεύεται σε παγκόσμια φήμη ενώ αντρώνονται νέες γενιές λυρικών τραγουδιστών.

1960-σήμερα Νέες γενιές λυρικών τραγουδιστών: Διεθνούς φήμης καλλιτέχνες, όπως ο Μάριος Φραγκούλης και η Έλενα Κελεσίδου πρωτοπορούν μέσα από δημιουργικές και μουσικές συνεργασίες με καλλιτέχνες του διεθνούς στερεώματος.

Η έκθεση φωτίζει τις προσωπικές διαδρομές των καλλιτεχνών, και αναδεικνύει τη συλλογική μνήμη ενός πολιτισμού που τιμά τη φωνή ως πηγή συγκίνησης, ταυτότητας και υψηλής τέχνης.

Μπορείτε επίσης να ακούσετε ηχητικά αποσπάσματα από Όπερες γνωστών συνθετών (Πουτσίνι, Βέρντι, Μότσαρτ κ.λ.π.) εδώ, να περιηγηθείτε στην ψηφιακή συλλογή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής ή ανακαλύψτε την ιστορία των θεατρικών προγραμμάτων από τα τέλη του 19ου αιώνα έως σήμερα.