use the file or the thumbnail according to the license: CC BY-NC-ND 4.0 GR Attribution-NonCommercial-NoDerivatives
Μονή του Αγίου Νικολάου στα Καμπιά
(EL)
Άγνωστος
(EL)
Inventory number 195195
(EL)
Εφορεία Αρχαιοτήτων Εύβοιας
(EL)
Ο Άγιος Νικόλαος στα Καμπιά, ναός του 12ου αιώνα και καθολικό ομώνυμης μονής, βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τον Ορχομενό, ανάμεσα σε αγρούς. Σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη, υπήρξε μετόχι της Μονής του Οσίου Λουκά. Το μοναστηριακό συγκρότημα έχει τετράγωνη κάτοψη με τα κελλιά των μοναχών να αναπτύσσονται γύρω από μεγάλη αυλή, στο κέντρο της οποίας βρίσκεται ο Άγιος Νικόλαος.
Το μνημείο ανήκει στην παραλλαγή του λεγόμενου σύνθετου οκταγωνικού αρχιτεκτονικού τύπου, τον οποίο χαρακτηρίζει ο ευρύς τρούλλος που στηρίζεται σε οκτώ ογκώδεις πεσσούς, όπου οι δύο δυτικοί πεσσοί έχουν αντικατασταθεί με κίονες.
Kάτω από τον Άγιο Νικόλαο διαμορφώνεται υπόγεια κρύπτη που φέρει ενδιαφέροντα τοιχογραφικό διάκοσμο του τέλους του 13ου αιώνα. Από τις παραστάσεις της κρύπτης ξεχωρίζει η μορφή του ιδιαίτερα αγαπητού στη Βοιωτία αγίου, του Ιωάννη Καλοκτένη, που υπήρξε μητροπολίτης της Θήβας με μεγάλο κοινωφελές έργο, και πέθανε νωρίτερα από την τοιχογράφηση της κρύπτης, στα τέλη του 12ου αιώνα.
Ο ναός του Αγίου Νικολάου αποτελεί ένα από τα ωραιότερα και πιο ενδιαφέροντα βυζαντινά μνημεία του 12ου αιώνα. Ξεχωρίζει για την εξαιρετικά επιμελημένη διαμόρφωση των εξωτερικών του όψεων, καθώς έχει κατασκευαστεί αποκλειστικά από λαξευτούς λίθους, που δεν προέρχονται όπως συμβαίνει συχνά την περίοδο αυτή από αρχαία μνημεία της περιοχής, αλλά έχουν εξορυχθεί και λαξευθεί ειδικά για την ανέγερσή του. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο γλυπτός του διάκοσμος, όπως τα κιονόκρανα των δύο κιόνων στο δυτικό του τμήμα, που μιμούνται τα κιονόκρανα του ναού της Παναγίας του Οσίου Λουκά, ή το σχεδόν ολόγλυφο περιστέρι στο παράθυρο της αψίδας.
(EL)
