Στις αρχές του 20ού αιώνα η ελληνική ζωγραφική καθοριζόταν ακόμη από τις επιδράσεις της γερμανικής ζωγραφικής. Σταδιακά, όμως, και καθώς αρκετοί Έλληνες ζωγράφοι επέλεγαν το Παρίσι για τη συνέχιση των σπουδών τους, άρχισαν να εισάγονται στοιχεία από τον γαλλικό ιμπρεσιονισμό. Η ζωγραφική της υπαίθρου έγινε πεδίο πειραματισμών με έμφαση στην επίδραση του φυσικού φωτός και της ατμοσφαιρικής προοπτικής πάνω στα χρώματα και τα σχήματα. Ένας από τους πρώτους Έλληνες καλλιτέχνες που μελέτησε διεξοδικά την ύπαιθρο και εισήγαγε στα έργα του ήδη από τη δεκαετία του 1910 τέτοιους πειραματισμούς ήταν ο Επαμεινώνδας Θωμόπουλος (1878-1974). Ο ζωγράφος γεννήθηκε στην Πάτρα και σπούδασε αρχικά στην Κέρκυρα και κατόπιν (από το 1896 έως το 1903) στη Νάπολι, τη Ρώμη και τη Βενετία, κοντά σε μερικούς από τους πιο σημαντικούς Ιταλού ζωγράφους της περιόδου. Η ζωγραφική του, όπως ήταν επόμενο, δεν διαμορφώθηκε υπό την επίδραση του γαλλικού ιμπρεσιονισμού αλλά από το ιταλικό ανάλογό του, το κίνημα το ντιβιζιονισμού. Αντλώντας έμπνευση από ζωγράφους όπως ο Giovanni Segantini, ο Giuseppe Pellizza da Volpedo κ.ά., ο Θωμόπουλος διατήρησε στους πίνακές του το ακριβές σχέδιο, όμως το συνδύασε με μια ιδιότυπη τεχνική χρωματισμού, με μικρές παράλληλες πινελιές που δημιουργούσαν ένα πολύχρωμο πλέγμα, αναδεικνύοντας τον ρόλο του φωτός. Η τεχνική αυτή γρήγορα εξελίχθηκε σε μανιέρα για τον Θωμόπουλο, ο οποίος την εφάρμοσε σχεδόν χωρίς παραλλαγές κατά τη μακρά καλλιτεχνική του διαδρομή που φτάνει αδιάλειπτη έως και την έβδομη δεκαετία του 20ού αιώνα. Ο θερισμός είναι πίνακας που θα πρέπει να χρονολογηθεί στη μεταπολεμική περίοδο – δεν αποκλείεται, μάλιστα, να είχε εκτεθεί στην Πανελλήνια Καλλιτεχνική Έκθεση του 1960, στο Ζάππειο, με τίτλο Θερίστριες. Η σύνθεση αναπτύσσεται με βάση τον κατά μήκος άξονα. Εικονίζονται τέσσερις αγρότισσες, με την παραδοσιακή, καθημερινή ενδυμασία, να εργάζονται κατά τη διάρκεια του θερισμού. Η πρώτη στο μέσον δένει τα μεγάλα δεμάτια, εκείνη στα δεξιά μεταφέρει τα κομμένα στάχυα ενώ εκείνες στα αριστερά θερίζουν τα σπαρτά. Η σύνθεση, παρά τα φολκλορικά της στοιχεία και την επιτηδευμένη γραφικότητα, διακρίνεται για την καθαρή οργάνωση των επιπέδων και τη στιβαρή απόδοση των μορφών.
(EL)