Γνωστός περισσότερο ως λογοτέχνης (έκανε την εμφάνισή του στα ελληνικά γράμματα με τη συλλογή κειμένων Ανδρέας Δημακούδης και άλλες μαρτυρίες χαμού και δεύτερης πανοπλίας, α΄ έκδ. 1935) ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης (1908-1993) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, σπούδασε φαρμακευτική στο Παρίσι και το Στρασβούργο και ήταν αυτοδίδακτος ζωγράφος. Ασχολήθηκε συστηματικότερα με τη ζωγραφική μετά το 1959. Ο Πεντζίκης υιοθέτησε αρχικά στοιχεία του ιμπρεσιονισμού και των μεταϊμπρεσιονιστικών τάσεων και ειδικά τον πουαντιγισμό, έχοντας έντονες επιρροές και από το ζωγραφικό έργο του Σπύρου Παπαλουκά, προτού σταδιακά στραφεί –μετά το 1967– σε ένα ιδιότυπο στυλ ψηφαρίθμησης, όπου κάθε χρώμα αντιστοιχούσε σε έναν αριθμό και ανήγε την καταγωγή του σε πυθαγόρειες θεωρίες. Το έργο της συλλογής, ένα τοπίο πιθανόν της Χαλκιδικής, προέρχεται από την πρώτη περίοδο του έργου του (1944-1967), όπου κυριαρχούν τοπία της Μακεδονίας και σκηνές της αγροτικής και αστικής καθημερινότητας. Την ίδια εποχή αντικατέστησε την ελαιογραφία με την τέμπερα. Ο πίνακας Τοπίο μοιράζεται ουσιαστικά, σε δύο ζώνες. Στο πρώτο επίπεδο εικονίζεται το τοπίο, με βράχια και χαμηλή, άγρια βλάστηση, αποδομένη με γρήγορες, νευρικές πινελιές και κυρίαρχους τους τόνους της ώχρας, του καφέ και του πράσινου. Το δεύτερο επίπεδο περιλαμβάνει τη θάλασσα, τα γαλάζια βουνά και τη λεπτή ζώνη του ουρανού που χάνονται στο βάθος. Αυτό το τμήμα του πίνακα πλάθεται με μικρές, παράλληλες πινελιές, ενώ κυριαρχούν ψυχροί τόνοι. Στην πραγματικότητα, αυτή η μικρή ιμπρεσιονιστική σύνθεση βασίζεται πάνω στην αντιδιαστολή θερμών (έδαφος) και ψυχρών τόνων (θάλασσα και ουρανός), που δίνει ιδιαίτερη ένταση στο τελικό αποτέλεσμα.
(EL)