Η εικόνα συνδέεται με ένα από τα πιο σημαντικά μοναστήρια της Ρωσίας και κέντρο της Ρωσικής Ορθοδοξίας, τη λαύρα της Αγίας Τριάδας του Ζαγκόρσκ γνωστή και ως Λαύρα του Αγίου Σεργίου του Ράντονεζ. Σε αυτή ιστορείται το όραμα της εμφάνισης της Παναγίας στον άγιο Σέργιο, προστάτη-άγιο της Ρωσίας και μια από τις μεγαλύτερες μορφές του ρωσικού μοναχισμού κατά τον 14ο αιώνα, λίγο πριν από το θάνατό του. Στο αριστερό τμήμα της ισόρροπης σύνθεσης, με βάθος το ναό της Αγίας Τριάδας, εικονίζεται η Παναγία με τους αποστόλους Πέτρο και Ιωάννη και στα δεξιά ο Σέργιος και ο μαθητής και διάδοχός του Νίκων. Στο ανώτερο τμήμα, σε ένα ημικύκλιο, εικονίζεται η Αγία Τριάδα ως Φιλοξενία του Αβραάμ. Το εικονογραφικό σχήμα της εικόνας αποδίδει το γεγονός συμβολικά, καθώς σε αυτό περιλαμβάνεται και ο Νίκων η παρουσία του οποίου δεν αναφέρεται από την παράδοση. Το θέμα υπήρξε ιδιαίτερα προσφιλές στην εικονογραφία της πρώιμης περιόδου, ενώ μαζική υπήρξε η χρήση του μετά την βασιλεία του Μεγάλου Πέτρου. Το 16ο - 17ο αιώνα κάθε ιερωμένος ή μοναχός της χριστιανικής Ανατολής που επισκεπτόταν τη Μόσχα όφειλε να επισκεφθεί τη Λαύρα της Αγίας Τριάδας, σημαντικό κέντρο παραγωγής εικονιδίων, και να πάρει μαζί του μια εικόνα του οράματος του Σεργίου. Η προσκυνηματική αυτή τακτική επέφερε σύντομα τη διάδοση του εικονογραφικού αυτού θέματος και σε άλλες ορθόδοξες χώρες. Εικονογραφικά και υφολογικά η εικόνα ταυτίζεται με εικόνα της Μονής Τατάρνας καθώς και με άλλη μία Μονής Δουσίκου, οι οποίες αποτελούν πιθανότατα έργα του ίδιου εργαστηρίου. Και οι τρείς εικόνες που φέρουν την επιγραφή : "Явися святая Богородица со апостолы Павлом и Иоанном преподобному игумену Сергию и Никону ", πιθανότατα εστάλησαν ως δώρα από τον Αρσένιο αρχιεπίσκοπο Ελασσώνος και Αρχαγγέλου Μόσχας.
(EL)
Archaeological Service / Museum: Ephorate of Antiquities of Trikala
(EN)