Το Εθνικό Θέατρο της Αλβανίας, στα 60 χρόνια της ζωής του, δεν
είχε ανεβάσει ποτέ ως τώρα αρχαία ελληνική τραγωδία ή κωμωδία.
Η πρότασή του λοιπόν να σκηνοθετήσω τις Τρωάδες του Ευριπίδη,
έργο άγνωστο στους γείτονες, γιατί δεν είχε ποτέ μεταφραστεί
στα αλβανικά, ήταν πολύ τιμητική για μένα και ταυτόχρονα άκρως
ερεθιστική. Αποφάσισα χωρίς δεύτερη σκέψη να εγκατασταθώ για
τρεις μήνες στα Τίρανα για το ανέβασμα του έργου.
Γιατί, πέρα από την επιθυμία μου να σκηνοθετήσω τραγωδία, νιώθω
πως σ’ όλη αυτή την ιστορία υπάρχουν συμπτώσεις που δεν μπορεί
παρά να έχουν τη σημασία τους: Και πρώτα πρώτα η επιλογή του
έργου, θεώρησα ότι σε μια χώρα των Βαλκανίων όπως η Αλβανία,
αλλά και άλλες χώρες, με πρώτη την Ελλάδα, όπου παρουσιάζεται
Τώρα, ένα έργο που μιλάει για τη βαρβαρότητα του πολέμου και την
προσφυγιά έχει ουσιαστικούς λόγους να παίζεται σήμερα. Για τους
λαούς των Βαλκανίων ο 20ός αιώνας άφησε πληγές από πολέμους
και ξεριζωμούς που θα χρειαστούν πολύν καιρό ακόμα για να
κλείσουν.
Ύστερα είναι ο μύθος, που λέει ότι μετά την καταστροφή της Τροίας
ήρθαν πρόσφυγες στην περιοχή της Ηπείρου, κι ο γιος του Αχιλλέα,
ο Νεοπτόλεμος, έφερε την Ανδρομάχη στο Βουθρωτό, όπου έγινε
η πρεμιέρα της παράστασής μας. Η επόμενη παράσταση είναι στον
Βύρωνα, ένα από τα μέρη όπου βρήκαν καταφύγιο οι δικοί μας
πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, ανάμεσά τους και συγγενείς μου...
Μια άλλη σύμπτωση είναι ότι το θέατρο του Νέου Κόσμου άνοιξε
τα πανιά του το 1997 με τον Κοινό Λόγο της'Ελλης Παπαδημητρίου.
παράσταση βασισμένη σε αφηγήσεις προσφύγων από τη Μικρασία,
και γιόρτασε φέτος τα 10 του χρόνια με την παράσταση'Ενας στους
Δέκα, βασισμένη σε εμπειρίες μεταναστών στην Ελλάδα σήμερα,
σκηνοθετημένη και παιγμένη από ηθοποιούς-μετανάστες δεύτερης
γενιάς.
Τέλος, σε καθαρά καλλιτεχνικό επίπεδο έχει μεγάλο ενδιαφέρον
να συνεργάζεσαι με ηθοποιούς που δεν έχουν ξαναπαίξει αρχαία
τραγωδία, έχουν μεγάλη λαχτάρα να δοκιμαστούν σ' αυτό το είδος
και είναι ώς έναν μεγάλο βαθμό ανοιχτοί - άγραφο χαρτί. Κάτι που
το έχω ανάγκη προσωπικά, γιατί εμείς οι'Ελληνες άνθρωποι του
θεάτρου, κορεσμένοι από παραστάσεις αρχαίου δράματος, έχουμε
αναπόφευκτα
κύριο μέλημά μας πώς θα διαφοροποιηθούμε από παλιές παραστάσεις
που άφησαν το στίγμα τους...
Στην Αλβανία νιώθω την ανάγκη να αφηγηθώ και να κάνω κατανοητή
αυτή την ιστορία, αυτόν το λόγο, να δοκιμάσω αν αφορά
το σήμερα χωρίς ενέσεις. Ακόμα και αισθητικό προτιμήσαμε να
ξαναντυθούν οι ηθοποιοί με κοστούμια επηρεασμένα από την αρχαιότητα,
χωρίς προσπάθεια εκσυγχρονισμού. Αλλά κυρίως ένιωσα
την ανάγκη να πάω στην Αλβανία όχι μεταφέροντας στις αποσκευές
μου μια έτοιμη φόρμα παντός καιρού, αλλά ανοιχτός όσο μπορώ
απέναντι στο κείμενο, τους ηθοποιούς και την αλβανική κοινωνία.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ
1 JPEG
