Κατά την επανάσταση του 1821 το κάστρο της που το υπεράσπιζον 50 στρατιώτες και οι Τούρκοι κάτοικοι της πόλεως πολιορκήθηκε τέλη Μαρτίου και κατελήφθη με συνθήκη παραδόσεως στις 23-7-1821
use the file or the thumbnail according to the license: CC BY-NC-ND 4.0 GR
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives
Κατά την επανάσταση του 1821 το κάστρο της που το υπεράσπιζον 50 στρατιώτες και οι Τούρκοι κάτοικοι της πόλεως πολιορκήθηκε τέλη Μαρτίου και κατελήφθη με συνθήκη παραδόσεως στις 23-7-1821
(EL)
Ανδρεασάκη, Πολυτίμη
Ανδρεασάκης, Ανδρέας
Κατά την επανάσταση του 1821 το κάστρο της που το υπεράσπιζον 50 στρατιώτες και οι Τούρκοι κάτοικοι της πόλεως πολιορκήθηκε τέλη Μαρτίου και κατελήφθη με συνθήκη παραδόσεως στις 23-7-1821. Πριν ακόμη καταληφθή η Μονεμβασία από τους Τούρκους η παράδοσις αναφέρει ότι οι Τούρκοι οι οποίοι κατοικούσαν στον βράχο, επειδή άργησε ο Τουρκικός στόλος να τους φέρη τρόφιμα, έτρωγαν ότι έβρισκαν μπροστάτους (ποντικούς -πετσιά) και ότι άλλο υπήρχε. Η πείνα τους εξηνάγκασε μετά δύο ημέρες να παραδοθούν. Αυτό το πληροφορήθηκε ο Καλογεράς από έναν Τούρκο, και θέλησε να ειδοποιήση τα στρατεύματα του Κατακουζηνού που ευρίσκοντο 8 μίλια μακριά από την Μονεμβασία στην περιοχή Καστράκι (παλιά -Μονεβάσια). Αυτό το δύσκολο έργο της ειδοποιήσεως το ανέθεσε εις τους 3 καλύτερους κολυμβητάς της Μονεμβασίας, τον Λελέ, τον Κορώνην και τον Θειοφυλάκη. Ο Λελές ήταν ο γεροντότερος. Για να τους ενθαρρύνη λοιπόν τους είπε: "Εάν είχα στήθος πέτρινο και χάλκινο σήμαντρο την φωνή, θα φώναζα και ας με κομμάτιαζαν οι άπιστοι". Οι τρεις αυτοί λοιπόν με προσοχή επέρασαν από το ημιτελές σεράγιον και έφθασαν στο πορτέλο. Εκεί βρισκόταν κάποιος ισχνός από τις κακουχίες Τούρκος. Τότε αυτός τους σταμάτησε και εκείνοι του λένε. Η πείνα μας σπαράζει τα σπλάχνα· εάν θέλεις άφησέ μας να μαζέψουμε ολίγα κοχύλια και πεταλίδες να φάμε και να δώσουμε και σε σένα. Αμέσως λοιπόν τους άφησε και αυτοί ξεμακρύνανε δήθεν ότι μαζεύουν πεταλίδες προς τον Λειψωνά. Από κει προχώρησαν σε μια σπηλιά που ήταν πλησίον και αφού φόρεσε στην μέση του ο Λελές το γράμμα το οποίον για να μη βρεχτή το είχαν τυλίξει με κερί είπαν και οι τρεις. "Ω Αγ. Σοφιά των Σοφιανών η σωτήρα και παναγία μου Χραναπιώτισσα βοήθα τους ανδρείους". Και αμέσως έπεσαν μακροβούτι στη θάλασσα. Όταν τελείωσε η αναπνοή τους βγήκαν πάλι στον αφρό. Οι Τούρκοι που ήσαν στο κάστρο όμως τους αντελήφθησαν και άρχισαν με τα κανόνια να τους σημαδεύουν. Εν τω μεταξύ ο αρχηγός των Τούρκων κατεβαίνει στην πόλη και ρωτά τον Καλογερά ποιος από τους Μονεμβασιώτας λείπει. Ο Καλογεράς όμως έκανε τον ανήξερο. Μετά από έλεγχο όμως είδαν ότι έλειπαν οι τρεις αυτοί. Ο Τούρκος τότε διατάσσει να οδηγήσουν τις οικογένειές των στο Ταμπακαριό. Ο Καλογεράς κατάλαβε τον σκοπό του Τούρκου και του λέει. Τι φτένε τα φτωχά γυναικόπαιδα αν αυτοί φύγανε; Δεν πρέπει να τους κάνης κακό, αλλά να τιμωρήσης αυτόν τον παλιόγερο και (έδειξε τον πατέρα του Λελέ γέρος 85 ετών) ο οποίος τους είπε να φύγουν. Κατ' αυτόν τον τρόπο λοιπόν εσώθησαν τα γυναικόπαιδα αφού εσκότωσαν τον γέρο. Εν τω μεταξύ οι τρεις ανδρείοι προχωρούσαν. "Σαν ζύγαινες εσχίζανε την θάλασσα". Κατά το απογευματάκι όμως ο Λελές ο πιο γέρος εκουράστηκε. Τα στρατεύματα του Κατακουζηνού όμως είδαν τρία κεφάλια να πλέουν στο νερό. Έρριξαν στην θάλασσα λοιπόν ένα σάλι (βάρκα) και πήγαν να τους πιάσουν. Οι δύο πρώτοι όταν είδαν το σάλι να πλησιάζει εφώναξαν. Όχι εμάς τον τρίτο. Ανέβασαν τον Λελέ στο σάλι μισολυποθιμισμένο. Και την άλλη μέρα αφού είχε πλέον πληροφορηθή ο Κατακουζηνός τις σκέψεις των Τούρκων οδήγησε τον στόλο του στην Μονεμβασία, όπου του έδωσαν οι Τούρκοι το κλειδί της πόλεως σε χρυσό πανέρι.
(EL)
Archaeological/prehistoric site
