Στο Διδασκαλείο Κρήτης στο Ηράκλειο (1901-1933) η διοικητική λειτουργία και η αρχειοθέτηση υπηρεσιακών εγγράφων είχε ανατεθεί στο διδακτικό προσωπικό, καθώς δε λειτουργούσε Γραμματεία λόγω έλλειψης διοικητικού προσωπικού. Ένα μέρος των υπηρεσιακών εγγράφων αποτελούσαν τα «Λυτά Έγγραφα», τα οποία περιείχαν την αλληλογραφία του Διδασκαλείου με το Υπουργείο Παιδείας και λοιπούς υπηρεσιακούς φορείς. Τα «Λυτά Έγγραφα» που διασώθηκαν διακρίνονται σε τέσσερεις ευρύτερες κατηγορίες. Η πρώτη κατηγορία περιέχει έγγραφα που θεωρούνταν προαπαιτούμενα για τη συμμετοχή των μαθητών/ τριών στις εισιτήριες εξετάσεις και πιο συγκεκριμένα: α. Δικαιολογητικά υποψήφιων για τις εισιτήριες εξετάσεις. β. Τίτλοι υποψήφιων για τις εισιτήριες εξετάσεις. γ. Αιτήσεις υποψήφιων σπουδαστών. δ. Πιστοποιητικά ηλικίας. ε. Πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων. στ. Ιατρικές βεβαιώσεις. ζ. Έγγραφα που αφορούν τη φοίτηση των σπουδαστών. Η δεύτερη κατηγορία περιέχει Ενδεικτικά αρρένων και θηλέων. Η τρίτη κατηγορία περιέχει έγγραφα που αφορούσαν την καθημερινή διοικητική λειτουργία του Διδασκαλείου και πιο συγκεκριμένα: α. Εγκύκλιοι. β. Αιτήσεις απορριφθέντων για τις εισιτήριες εξετάσεις. γ. Τηλεγραφήματα. δ. Κτηριακά θέματα. ε. Έγγραφα διοικητικής λειτουργίας. στ. Έγγραφα για τη βιβλιοθήκη. ζ. Οικονομικά έγγραφα. η. Έγγραφα διδακτικού προσωπικού. Η τέταρτη κατηγορία περιέχει τις ακόλουθες υποκατηγορίες: α. Έγγραφα Προσαρτημένου Δημοτικού σχολείου. β. Έγγραφα Μονοτάξιου Διδασκαλείου Μετεκπαίδευσης Δασκάλων.
Τα «Έγγραφα διοικητικής λειτουργίας» αποτελούν μέρος της επίσημης αλληλογραφίας του Διδασκαλείου Κρήτης με διάφορους δημόσιους φορείς, θεσμούς, καθώς και με το προσωπικό του. Τα συγκεκριμένα έγγραφα ήταν απαραίτητα για την επίλυση καθημερινών ζητημάτων που ανέκυπταν και αφορούσαν τη διοικητική λειτουργία, αλλά και διάφορα ζητήματα σχετικά με τη διδασκαλία των μαθημάτων και τη διενέργεια των εξετάσεων του Διδασκαλείου, του Γυμνασιακού Παρθεναγωγείου (εκπαιδευτικού ιδρύματος που είχε αναλάβει την ανώτερη μόρφωση των κοριτσιών και λειτουργούσε παράλληλα με το Διδασκαλείο μέχρι το 1917), καθώς και των Πρότυπων Δημοτικών σχολείων. Όσα τεκμήρια σχετίζονταν αποκλειστικά με θέματα που αφορούσαν το διδακτικό προσωπικό έχουν τοποθετηθεί στην κατηγορία «Έγγραφα διδακτικού προσωπικού». Οι θεματικές κατηγορίες στις οποίες εντάσσεται το σύνολο των εγγράφων διοικητικής λειτουργίας, που εντοπίστηκαν στο αρχείο, είναι οι ακόλουθες: Ενέργειες προετοιμασίας έναρξης σχολικού έτους, Στατιστικά, Εκδηλώσεις και Λοιπά θέματα.
Στο αρχειακό υλικό του Διδασκαλείου έχει διασωθεί ένας τόμος με «Έγγραφα διοικητικής λειτουργίας», που καλύπτει την περίοδο 1914-1933. Ειδικότερα:
Η κατηγορία «Ενέργειες προετοιμασίας έναρξης σχολικού έτους» καλύπτει την περίοδο 1915-1932 και περιλαμβάνει έγγραφα σχετικά με τις προαπαιτούμενες ενέργειες για την ομαλή έναρξη του εκάστοτε σχολικού έτους. Αναλυτικότερα, η συγκεκριμένη κατηγορία περιέχει έγγραφα που αφορούν: την προετοιμασία των σχολικών αιθουσών, την ώρα έναρξης των μαθημάτων, τα χρονοδιαγράμματα και τις διαδικασίες σχετικά με την υλοποίηση των εισιτηρίων εξετάσεων, τον αριθμό των εισακτέων, τον αριθμό των προβλεπόμενων γυναικών εισακτέων, τα σχετικά ζητήματα με τη διεκπεραίωση των εγγραφών, καθώς και τις ρυθμίσεις που προβλέπονταν για ειδικές περιπτώσεις εγγραφών.
Η κατηγορία «Στατιστικά» καλύπτει την περίοδο 1918-1933 και περιλαμβάνει τμήμα της επίσημης αλληλογραφίας του Διδασκαλείου και των Πρότυπων Δημοτικών σχολείων που υπάγονταν σε αυτό με θεσμικούς φορείς, που αναζητούσαν πληροφόρηση για τη λειτουργία του. Αναλυτικότερα, η συγκεκριμένη κατηγορία περιέχει έγγραφα/ερωτήματα για στοιχεία σχετικά με: τον αριθμό εγγραφέντων/εισών μαθητών/τριών ανά τάξη, τον αριθμό απολυθέντων/εισών μαθητών/τριών ανά σχολικό έτος, στοιχεία για τους τίτλους σπουδών των μαθητών/ τριών, στοιχεία για το σύνολο του προσωπικού (διδακτικού και υπηρετικού) και στοιχεία για τη λειτουργία του Διδασκαλείου.
Η κατηγορία «Εκδηλώσεις» καλύπτει την περίοδο 1925-1933 και περιλαμβάνει έγγραφα που αναφέρονται στη διεξαγωγή εκδηλώσεων που έλαβαν χώρα στο Διδασκαλείο και στα Πρότυπα Δημοτικά σχολεία ή σε άλλα εκπαιδευτήρια τα οποία προσκαλούσαν τιμητικά τη διεύθυνση του Διδασκαλείου. Αναλυτικότερα, η συγκεκριμένη κατηγορία περιέχει έγγραφα που αφορούν τις εξής εκδηλώσεις: γυμναστικές επιδείξεις, σχολικοί αθλητικοί αγώνες, μαθητικοί διαγωνισμοί, ομιλίες, προβολές ταινιών, συνέδρια, ίδρυση συλλόγων, διεθνής έκθεση, τοπικές γιορτές, εθνικές επέτειοι, εκδηλώσεις για θύματα πολέμου, επίσκεψη σημαντικών προσωπικοτήτων στην πόλη του Ηρακλείου και διαδικαστικά ζητήματα για τη διεξαγωγή εκδηλώσεων στον χώρο του Διδασκαλείου.
Η κατηγορία «Λοιπά θέματα» καλύπτει την περίοδο 1914-1933 και περιλαμβάνει πρόσθετες θεματικές κατηγορίες για τις οποίες εντοπίστηκαν μόλις πάνω από ένα τεκμήριο και οι οποίες είναι: εθνικές εκλογές, εκλογές για την ανάδειξη διοικητικού συμβουλίου στο ταμείο εκπαιδευτικής πρόνοιας και εκπαιδευτικού συμβουλίου, διαβιβαστικά έγγραφα χωρίς περαιτέρω πληροφορίες, συστάσεις Υπουργείου, ζητήματα υγιεινής, μετάταξη νέου γενικού επιθεωρητή, ορισμός μέλους σχολικής επιτροπής, εκ παραδρομής αποστολές εγγράφων, ζητήματα που αφορούν τη στρατολογία, διαδικασία χορήγησης αδειών προσωπικού, πράξεις ορκωμοσίας υπηρετικού προσωπικού Διδασκαλείου και Γυμνασιακού Παρθεναγωγείου, μεμονωμένα περιστατικά που διατάραξαν τη λειτουργία του Διδασκαλείου, δανεισμός μέρους της ακίνητης περιουσίας του Διδασκαλείου σε σχολεία της περιοχής, χαιρετιστήρια έγγραφα δημοσίων προσώπων και γραφειοκρατικά ζητήματα για την ορθή διαδικασία αποστολής επίσημων εγγράφων.
(EL)
In the Didaskaleion of Crete in Heraklion (1901-1933) the administrative function and the archiving of official documents were assigned to the teaching staff, as there was no Secretariat functioning due to a lack of administrative staff. A part of the official documents were the "Unbound Documents", which contained the correspondence of the Didaskaleion with the Ministry of Education and other official bodies. The "Unbound Documents" that were rescued can be divided into four broad categories. The first category contains documents that were considered prerequisite for the students' participation in the entrance exams, and more specifically: a. Candidates' documents for the entrance exams. b. Titles of Candidates for Entrance Examinations. c. Applications forms of candidate students. d. Age certificates. e. Certificates of social attitudes. f. Medical certificates. g. Documents concerning the students' studies. The second category contains Men's and Women's certificates of class completion. The third category contains documents related to the daily administrative function of the Didaskaleion and more specifically: a. Circulars. b. Applications forms of rejected candidates for the entrance examinations. c. Telegrams. d. Building matters. e. Documents of administrative function. f. Documents for the library. g. Financial documents. h. Teaching staff documents. The fourth category contains the following subcategories: a. Attached Primary school documents. b. Documents of a One Grade Teacher Training School.
The "Administrative Function Documents" are part of the official correspondence of the Didaskaleion of Crete with various public bodies, institutions, as well as with its staff. These documents were necessary for the resolution of daily issues that arose and related to the administrative function, but also for the resolution of various issues related to the teaching of the lessons and the conduct of the examinations of the Didaskaleion, the High School for Girls (an educational institution that had undertaken the higher education of girls and operated in parallel with the Didaskaleion until 1917), as well as the Standard Primary Schools. Documents that were solely related to faculty teaching staff have been moved out of this category and are placed in the "Teaching Staff Documents" category. The thematic categories that include all the administrative documents found in the archive are the following: Actions to prepare for the start of the school year, Statistics, Events and Other topics.
A volume of "Administrative function documents", covering the period 1914-1933, has been preserved in the archive material of the Didaskaleion. Particularly:
The category "Activities for the preparation for the start of the school year" covers the period 1915-1932 and includes documents related to the necessary actions for the smooth start of each school year. More specifically, this category contains documents concerning: the preparation of the classrooms, the starting time of the classes, the timetables and the procedures regarding the implementation of the entrance exams, the number of entrants, the number of female entrants, the related issues with the processing of registrations, as well as the arrangements foreseen for special registration cases.
The "Statistics" category covers the period 1918-1933 and includes part of the official correspondence of both the Didaskaleion and the Standard elementary schools that were subordinated to it with institutional bodies, which were seeking information about its operation. More specifically, this specified category contains documents/queries for data on: the number of enrolled students per class, the number of dismissed students per school year, data on the students' degrees, data on all staff (teaching and administrative) and data on the operation of the Didaskaleion.
The "Events" category covers the period 1925-1933 and includes documents that refer to the conduct of events that took place in the Didaskaleion, in Standard primary schools or in other educational institutions which invited honorably the management of the Didaskaleion. More specifically, this category contains documents related to the following events: gymnastic demonstrations, school sports competitions, student competitions, speeches, film screenings, conferences, the establishment of clubs, an international exhibition, local holidays, national anniversaries, events for war victims, visits of important personalities to the city of Heraklion and procedural issues for the organization of events in the area of the Didaskaleion.
The "Other Subjects" category covers the period 1914-1933 and includes additional subject categories for which just over one item have been found and which are: national elections, election to appoint a board of trustees to the education welfare fund and board of education, transmission documents without further information, recommendations from the Ministry, sanitary matters, transfer of a new general inspector, appointment of a school board member, stray mailings of documents, issues relating to recruitment, the process of granting staff permits, acts of swearing-in of the service staff of the Didaskaleion and of the High School for Girls, individual incidents that disrupted the operation of the Didaskaleion, allocating part of the real estate of the Didaskaleion to schools in the area, greeting documents of public figures and bureaucratic issues regarding the correct procedure for sending official documents
(EN)
À Didaskalio (École pour la formation des enseignants) de Crète à Héraklion, les tâches administratives et l’archivage des documents officiels de travail avaient été confiés au personnel enseignant, car, par manque de personnel, il n’y avait pas de secrétariat. Une partie des documents officiels de service était constituée par les dits «Documents épars»incluant la correspondance entre Didaskalio et le Ministère de l’Éducation, ainsi que les autres institutions et organismes officiels. Les «Documents épars» qui nous sont parvenus se distinguent en quatre catégories générales. La première catégorie comporte des documents qui étaient considérés comme des documents requispour la participation des étudiant(e)s aux examens d’entrée et plus précisément : a. Justificatifs et attestations des candidats pour les examens d’entrée, b. Diplômes déposés par les candidats pour les examens d’entrée, c. Candidatures des futurs étudiants, d. Attestations pour l’âge des candidats, e. Attestations relatives aux convictions sociales et politiques, f. Certificats médicaux, g. Des documents à propos des études des étudiants. La deuxième catégorie comportedes attestations de fin d’études des étudiant(e)s de Didaskalio. La troisième catégorie comporte des documents qui concernaient le fonctionnement administratif quotidien de Didaskalio et plus précisément : a. Circulaires, b. Des demandes des candidats qui avaient échoué aux examens d’entrée, c. Télégrammes, d. Questions à propos des bâtiments, e. Documents liés au fonctionnement administratif, f. Documents pour la bibliothèque, g. Documents financiers, h. Documents à propos des enseignants. La quatrième catégorie est subdivisée aux sous-catégories suivantes : a. Documents de l’école élémentaire qui était rattaché à Didaskalio, b. Documents du Didaskalio (à un niveau) de formation continue pour les enseignants de l’école élémentaire.
Les «Documents liés au fonctionnement administratif» constituent une partie de la correspondance officielle entre Didaskalio (École pour la formation des enseignants) de Crète et différents institutions, organismes et instances publics, et entre Didaskalio et son personnel. Ces documents étaient indispensables pour le traitement des problèmes quotidiens qui se posaient et étaient liésau fonctionnement administratif, ainsi que des questions liées à l’enseignement des courset à l’organisation des examens de Didaskalio, de «Gymnasiako Parthenagogeio» (établissement éducatif qui avait pris en charge l’enseignement supérieur des filles avant la création de Didaskalio de l’État et qui fonctionnait parallèlement à Didaskalio jusqu’à 1917) et des «Écoles Élémentaires Modèles» (Protipa dimotika scholia). Les documents qui concernaient exclusivement des questions liées au personnel enseignant ont été retirés de cette catégorie et étaient inclus dans la catégorie «Documents du personnel enseignant». Les sous-catégories distinguées pour les documents liés au fonctionnement administratif étaient les suivantes : Procédures de préparation de la rentrée universitaire, Statistiques, Événements et Autres sujets.
On a retrouvé dans les archives de Didaskalioun tome de «Documents liés au fonctionnement administratif» couvrant la période 1914-1933. Plus précisément :
La catégorie «Procédures de préparation de la rentrée universitaire» couvre la période 1915-1932 et comporte des documents relatifs aux procédures nécessaires pour le bon démarrage de l’année universitaire. Plus précisément, cette catégorie comporte des documents relatifs à : la préparation des salles des cours, l’heure de début des cours, les emplois du temps et les procédures relatives aux examens d’entrée, le nombre des étudiant(e)s admis, le nombre de femmes (étudiantes) prévu pour l’entrée à Didaskalio, des questions liées au déroulement des inscriptions, ainsi que des dispositions prévues pour les cas des documents particuliers.
La catégorie «Statistiques» couvre la période 1918-1933 et comporte une partie de la correspondance officielle entre Didaskalio et les «Écoles Élémentaires Modèles» (Protipa dimotika scholia) qui lui étaient rattachées, avec des instances et institutions qui cherchaient des informations relatives au fonctionnement de Didaskalio et de ces écoles. Plus précisément, cette catégorie comporte des documents relatifs au nombre des inscrits par classe, au nombre des étudiant(e)s qui avaient accompli leurs études par année universitaire, à des informations à propos des diplômes délivrés aux étudiant(e)s, à des informations sur l’ensemble du personnel (enseignant et auxiliaire) et sur le fonctionnement de Didaskalio.
La catégorie «Événements» couvre la période 1925-1933 et comporte des documents relatifs au déroulement des événements qui ont eu lieu à Didaskalio et aux «Écoles Élémentaires Modèles» (Protipa dimotika scholia) ou à d’autres établissements scolaires qui y invitaient honorifiquement des personnes de la direction de Didaskalio. Plus précisément, cette catégorie comporte des documents relatifs aux manifestations suivantes :des démonstrations de gymnastique, des compétitions sportives scolaires, des concours entre élèves, des discours, des projections de films, des conférences,la fondation des associations, une exposition internationale, des fêtes locales, des fêtes nationales, des événements en l’honneur des victimes de guerre, des visites à des personnalités importantes d’Héraklion et des procédures liées au déroulement des différents événementsdans les locaux de Didaskalio.
La catégorie «Autres sujets» couvre la période 1914-1933 et comporte des sous-catégories thématiques supplémentaires pour chacune desquelles on a retrouvé à peine plus d’un document. Plus précisément, il s’agit des sous-catégories suivantes : élections nationales, élections du conseil d’administration du fonds d’aide éducative et du conseil éducatif, documents de transmission sans informations complémentaires, recommandations ministérielles, questions d’hygiène, nomination d’un nouvel inspecteur général, définition d’un membre du conseil scolaire, envois de documents par erreur, questions liées au service militaire, procédures d’attribution des congés au personnel, actes de nomination du personnel auxiliaire de Didaskalio et de «Gymnasiako Parthenagogeio» (établissement éducatif qui avait pris en charge l’enseignement supérieur des filles avant la création de Didaskalio de l’État et qui fonctionnait parallèlement à Didaskalio jusqu’à 1917), incidents isolés qui avaient perturbé le fonctionnement de Didaskalio, le prêt d’une partie des biens immobiliers de Didaskalio à des écoles de la même région, documents contenant des salutations de la part des différentes personnalités, ainsi que des questions bureaucratiques relatives à la procédure correcte prévue pour l’envoi des documents officiels.
(FR)
Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας Πανεπιστημίου Κρήτης (ΕΛΚΕ ΠΚ)
Πόλη / χωριό / οικισμός
