Στο Διδασκαλείο Κρήτης στο Ηράκλειο λειτουργούσε δανειστική βιβλιοθήκη από την έναρξη της λειτουργίας του το 1901. Επρόκειτο για μια πολύ σημαντική υπηρεσία, που παρείχε μορφωτικά μέσα στους σπουδαστές και τις σπουδάστριες της εποχής. Άλλωστε, στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Διδασκαλείου δεν είχε ακόμη ιδρυθεί στο Ηράκλειο δημοτική βιβλιοθήκη, η οποία ιδρύθηκε το 1908. Στον τελευταίο σωζόμενο συγκεντρωτικό κατάλογο βιβλίων του Διδασκαλείου εντοπίστηκαν 666 τίτλοι, ενταγμένοι σε 5 Ταξιθετικές Κατηγορίες (Τ.Κ.): α. Γράμματα - Επιστήμαι – Τέχναι. β. Επιστημονικά. γ. Ελεύθερα αναγνώσματα. δ. Βοηθητικά. ε. Διδακτικά. Η ανωτέρω ταξινόμηση δεν αντιστοιχούσε σε κάποια αυστηρή θεματική κατηγοριοποίηση με δεδομένο ότι ορισμένα βιβλία ίδιας θεματικής ταξινομήθηκαν σε διαφορετικές Τ.Κ..
Η Τ.Κ. «Ελεύθερα Αναγνώσματα» ήταν η πολυπληθέστερη της δανειστικής βιβλιοθήκης (από το σύνολο των 343 βιβλίων της συγκεκριμένης Τ.Κ. διασώθηκαν τα 67). Η Τ.Κ. περιελάμβανε ιδίως βιβλία από τις εκδοτικές δραστηριότητες του Συλλόγου προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων (ΣΔΩΒ, με ιδρυτή τον Δημήτριο Βικέλα). Συμπεριελάμβανε βιβλία από όλες τις εκδοτικές σειρές του ΣΔΩΒ, καθώς επίσης και βιβλία ποικίλων γνωστικών αντικειμένων, εκτός των σειρών αυτών. Η πρώτη σειρά «Ωφελίμων Βιβλίων» («Κόκκινα Βιβλία») κυκλοφόρησε το 1900-1908 και περιελάμβανε 100 βιβλία. Από αυτά, τα 99 υπήρχαν στη δανειστική βιβλιοθήκη του Διδασκαλείου. Αφορούσαν θέματα θρησκείας, ιστορίας, γεωγραφίας, θετικών επιστημών, οικονομίας, κοινωνίας, υγείας, ηθικής διαμόρφωσης του ατόμου και του φυσικού περιβάλλοντος. Επιπλέον, στη βιβλιοθήκη υπήρχαν 64 βιβλία από τη δεύτερη σειρά του Συλλόγου («Πράσινα Βιβλία», 1908-1940), η οποία περιελάμβανε 76 βιβλία και επιχειρούσε να τονίσει την έννοια του εθνικά και κοινωνικού ωφέλιμου. Τα θέματα των βιβλίων αναδείκνυαν την ιστορική μνήμη, τις εκδηλώσεις του λαϊκού βίου, ιστορικά και γλωσσικά θέματα.
Το βιβλίο ''Επίτομος ιστορία της Κρήτης: από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των καθ' ημάς'' ανήκε στην κατηγορία «Ελεύθερα Αναγνώσματα» της δανειστικής βιβλιοθήκης του Διδασκαλείου Κρήτης στο Ηράκλειο. Πρόκειται για εγχειρίδιο που αναφέρεται στην ιστορία της Κρήτης. Ο συγγραφέας Στέφανος Ξανθουδίδης (1864-1928), Έφορος Αρχαιοτήτων Κρήτης, ήταν αρχαιολόγος του 19ου και 20ού αιώνα, γνωστός για πολλές αρχαιολογικές έρευνες, αλλά και για την κριτική έκδοση του Ερωτόκριτου. Ο ίδιος χρησιμοποίησε περιγραφική γλώσσα για την απόδοση του περιεχομένου του βιβλίου, το οποίο βασίζεται σε επιστημονικές πηγές και τεκμήρια. Η συγγραφή προέκυψε ύστερα από το ενδιαφέρον της Ελληνικής Εκδοτικής Εταιρείας Αθηνών να παράσχει ένα ιστορικό έργο για την Κρήτη στο ευρύ κοινό. Στο βιβλίο γίνεται αναφορά στους προϊστορικούς χρόνους, στην Ελληνική και Ρωμαϊκή περίοδο, στη Μεσαιωνική Εποχή, στην Ενετοκρατία, στην Τουρκοκρατία, στις δύο Αρμοστείες και στην Ένωση. Προλογίζει ο Σπυρίδων Λάμπρος (1851-1919), πολιτικός και ιστορικός, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας.
(EL)
A lending library was operated in the Didaskaleion of Crete in Heraklion since the beginning of its establishment in 1901. It was a very important facility, which provided educational tools to the students of that time. After all, in the first years of the operation of the Didaskaleion, a municipal library had not yet been established in Heraklion. The municipal library was founded in 1908. In the last surviving consolidated list of books of the Didaskaleion, 666 titles were found, included in 5 Classification Categories (C.C.): a. Letters - Science - Art. b. Scientific. c. Free readings. d. Ancillary. e. Didactic. The above classification did not correspond to any strict thematic categorization given that some books of the same subject were classified in different C.C..
"Free Readings" was the most multitudinous C.C. of the lending library (out of the total of 343 books of this particular C.C., 67 were saved). The C.C. included, mainly books from the publishing activities of the Society for the Distribution of Useful Books (SDUB, founded by Dimitrios Vikelas). It included books from all the publishing series of SDUB, as well as books on a variety of academic subjects, outside of these series. The first series "Useful Books" ("Red Books") was published in 1900-1908 and included 100 books. 99 of them were found in the Didaskaleion's lending library. They dealt with religion, history, geography, positive sciences, economy, society, health, moral formation of the individual and the natural environment. In addition, in the library there were 64 books from the second series of the Society ("Green Books", 1908-1940), which included 76 books and attempted to emphasize the concept of national and social utility. The themes of the books highlighted historical memory, events of popular life, historical and linguistic themes.
The book "A Brief history of Crete: from ancient times to the present day" belonged to the "Free Readings" category of the lending library of the Didaskaleion of Crete in Heraklion. This is a textbook that refers to the history of Crete. The writer Stefanos Xanthoudides (1864-1928), Superintendent of Antiquities of Crete, was an archaeologist of the 19th and 20th centuries, known for many archaeological investigations, but also for the critical edition of Erotokritos. He used descriptive language to depict the content of the book, which is based on scientific sources and evidence. The writing arose out of the interest of the Hellenic Publishing Company of Athens to provide a historical work on Crete to the general public. Reference is made to prehistoric times, the Greek and Roman periods, the Medieval Era, the Venetian rule, the Turkish rule, the two Mandates and the Union. The foreword is written by Spyridon Lambros (1851-1919), politician and historian, who served as Prime Minister of Greece.
(EN)
Une bibliothèque de prêtfonctionnait à Didaskalio (École pour la formation des enseignants) de Crète à Héraklion depuis son ouverture en 1901. C’était un service très important qui fournissait des supports et outils pédagogiques aux étudiants et aux étudiantes de l’époque. D’ailleurs, pendant les premières années de fonctionnement de Didaskalio, il n’y avait pas de bibliothèque municipale à Héraklion ; celle-ci a été fondée en 1908. Dans le dernier dernier dernier catalogueré capitulatif de livres de Didaskalio qui a été retrouvé, 666 titres d’ouvrages ont été identifiés et ceux-ci étaient classés en 5 catégories : a. Lettres–Sciences – Arts. b. Ouvrages scientifiques. c. Lectures libres. d. Guides pratiques. e. Livres de didactique/ manuels scolaires. La classification présentée ci-dessus ne correspondait pas à une catégorisation stricte, étant donné que certains ouvrages de la même thématique avaient été classés en catégories différentes.
La catégorie «Lectures libres» était la plus volumineuse de la bibliothèque de prêt (sur un total de 343 ouvrages de cette catégorie, seuls 67 ont été sauvés). Cette catégorie comportait surtout des ouvrages édités par l’Association pour la Diffusion des Livres Utiles (fondée par Dimitrios Vikelas). Elle comprenait des ouvrages de toutes les collections de cette Association, ainsi que des livres de diverses disciplines qui n’appartenaient pas à ces collections. La première collection de «Livres Utiles» («Livres rouges») a été publiée en 1900-1908 et comprenait 100 ouvrages. 99 d’entre eux se trouvaient dans la bibliothèque de prêt de Didaskalio. Ils portaient sur des sujets ayant trait à la religion, l’histoire, la géographie, les sciences, l’économie, la société, la santé, la formation morale de l’individu et l’environnement naturel. En plus, dans la bibliothèque il y avait 64 ouvrages de la deuxième collection de l’Association («Livres verts», 1908-1940) laquelle comprenait 76 ouvrages et tentait de mettre l’accent sur l’idée d’une utilité nationale et sociale. Les thèmes abordés mettaient en lumière la mémoire historique, les événements de la vie populaire ainsi que des sujets historiques et linguistiques.
L’ouvrage "L’Histoire de Crète : de l’Antiquité jusqu’à nos jours" appartenait à la catégorie «Lectures libres» de la bibliothèque de prêt de Didaskalio (École pour la formation des enseignants) de Crète à Héraklion.Celivreconcernel’histoiredelaCrète. Son auteur, Stephanos Xanthoudidis (1864-1928), surintendant des antiquités de Crète et archéologue aux 19ème et 20ème siècles, était connu pour plusieurs fouilles archéologiques, mais aussi pourl’édition d’une version adaptée d’Erotocritos. Pour la rédaction de ce livre l’auteur utilise un langage descriptif et pour son contenu il s’est basé sur des ressources et preuves scientifiques. L’idée pour l’écriture de ce livre a émergé suite à la volonté de la Société d’édition Grecque d’Athènes de fournir au grand public un ouvrage historique sur la Crète. Dans ce livre, on fait référence à la Préhistoire, aux périodes grecque et romaine, à la période médiévale, auxpériodesde la domination vénitienne et de la domination ottomane, aux deux Constitutions et au rattachement de la Crète à la Grèce. La préface du livre est écrite par Spyridon Lambros (1851-1919), homme politique et historien, qui a été, dans le passé, premier ministre de la Grèce.
(FR)
Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας Πανεπιστημίου Κρήτης (ΕΛΚΕ ΠΚ)
